Lactaattesten
Wat is een lactaattest
Een lactaattest is een goede momentopname om je uithouding te testen en daaraan gekoppelde trainingsadviezen en trainingszones te bepalen.
Aan de hand van een graduele maximale inspanningstest tot “vrijwillige uitputting” meten we volgens een sportspecifiek bloso goedgekeurd protocol het aangemaakte lactaat en corresponderende hartslag/snelheid/vermogen op vooraf bepaalde tijdstippen. Dit kan dus op de loopband, op de fietsrollen of als veldtest in het lopen. Of in het zwemmen. Het spreekt voor zich dat een lactaattest best zo dicht mogelijk aanleunt bij manier waarop je traint (lopen-fietsen-zwemmen)
Wat is lactaat?
Eerst een woordje uitleg over de verschillende soorten brandstof die er gebruikt worden bij energielevering zodat je een zicht hebt op wat “lactaat” is.
Onderstaande brandstoffen worden altijd met zuurstof “verbrand” en dus is de zuurstofopname en capaciteit een zeer bepalende factor in je uithoudingscapaciteit (VO2max). Maar dat is een ander verhaal. We spreken van aerobe energielevering tot aan het omslagpunt (punt waar er meer lactaat aangemaakt wordt dan verwerkt kan worden) en anaeroob daarboven.
- vetten en koolhydraten (‘suikers’) zijn de voornaamste brandstofbronnen tijdens inspanning;
- hoe intensiever de inspanning, hoe groter het aandeel van de koolhydraten (onze ‘benzine’) in de energielevering en hoe kleiner het aandeel van de vetten (onze ‘diesel’);
- melkzuur of lactaat kan gezien worden als een ‘afvalproduct’ (eigenlijk: nevenproduct) van de koolhydraten, dus hoe intensiever de inspanning, hoe meer lactaat er zal gevormd worden;
- de melkzuurcurve is dus representatief voor het koolhydratenverbruik tijdens inspanning, en de vetverbranding is daaraan complementair (of dus omgekeerd evenredig): hoe minder koolhydraten er verbruikt worden, hoe meer vetten er verbrand worden, en vice versa;
- door uithoudingstraining (d.w.z. inspanningen van lange duur op regelmatige basis) gaat je lichaam leren om vooral de vetten te benutten en de koolhydraten te sparen: dat is een gunstige aanpassing, want van koolhydraten hebben we maar een hele kleine voorraad in het lichaam; indien we daarmee niet zorgvuldig omspringen komen we snel ‘de man met de hamer’ tegen; hoe beter uithoudingsgetraind je bent, hoe minder gemakkelijk je dus zal ‘verzuren’ tijdens inspanning. Lactaat mag wel niet gezien worden als puur “afvalproduct” Ons lichaam gebruikt een deel van dat geproduceerde melkzuur ook als energiebron. Dus dat kan ook getraind worden. Maar op een bepaald ogenblik produceer je meer lactaat dan je kan verwerken en kan je die intensiteit niet heel lang aanhouden. Dan moet je na verloop van tijd (en ook dat kan getraind worden) de intensiteit verminderen om je lichaam terug de mogelijkheid te geven dat lactaat te verwerken. De maximumlactaatproductie is een beetje aangeboren (denk aan de geboren verhouding type spiervezels) maar kan tot op zekere mate ook getraind worden. Het spreekt dus voor zich dat het zeer sportspecifiek is welke energiebronnen aangesproken worden en best getraind worden. Vandaar dat er naast
”aanleg” en “talent” ook veel “trainbaar”is.
Lactaat is dus een lichaamseigen stof die in de spieren gevormd wordt nadat er onvoldoende zuurstof in de spieren is om nog goed te kunnen functioneren (samen te trekken). Lactaat zit ook in het bloed aanwezig, maar slechts in hele lage concentraties (ongeveer 1 tot 2 mMol / l). Hoewel lactaat in de spier gevormd wordt, worden de lactaatconcentraties weergegeven in milimol per liter bloed (mMol / l).
Waarom een lactaattest uitvoeren?
Voor een duursporter is het uithoudingsvermogen en de trainingstoestand van primordiaal belang voor zijn prestaties. Via een lactaattest kan vastgesteld worden hoe het lichaam de energie levert die nodig is voor het leveren van een bepaalde inspanning.
Wanneer best een lactaattest uitvoeren?
Ideale testmomenten zijn afhankelijk van de doelstelling. In het algemeen kunnen we stellen dat een test jou een zicht geeft op je algemene trainingstoestand op dat ogenblik. Met adviezen voor trainingsarbeid naar een specifiek doel waar je voor wil trainen. Dus aan de start van de algemene voorbereidingsperiode. Als je terug aan je basis gaat werken dus, voor een "zomersporter" zowat november-december. Een ander moment is als je conditioneel in orde bent voor je doel en het meer een kwestie wordt om naast de controle van die staat specifiek je trainingszones en beoogd wedstrijdtempo zo exact mogelijk wil bepalen. Gemiddeld genomen een 2-3 tal maand voor D-day afhankelijk van de duur van opbouw... Maar het kan ook gewoon een momentopname zijn om je algemene uithoudingsconditie & potentieel te bepalen en een zicht te hebben op je trainingszones en welk effect die trainingen met zich meebrengen. Of waar er moet bijgestuurd worden indien dat gevoel-resultaat er is...
Welke adviezen en antwoorden mag je verwachten van een lactaattest?
Bepaling van je maximumwaardes op gebied van lactaat – Snelheid – hartslag - vermogen en de daaraan gekoppelde “grenzen” zijnde vetdrempel en omslagpunt op de betrokken parameters.
- Bepaling van je inspanningscapaciteit volgens leeftijd en geslacht.
- De maximumlactaatwaarde geeft een mooi beeld van je huidige lactaatproductiecapaciteit en dus ook of je potentieel goed zit voor het beoogde doel (een marathonloper zal dat anders liggen als voor een 3000-5000 m loper of een lange afstandstriatleet tov een sprinttriatleet)
- De submaximale waardes of grenzen tonen tov dit maximum aan of er nog veel marge zit op het ontwikkelen en verbeteren in elke daaraan gekoppeld energieleveringssysteem.
- In geval van meerdere testen kunnen de verschillende resultaten (van dezelfde testprotocols) een beeld geven van de evolutie van je trainingstoestand.
- Aan de hand van deze waardes en het beoogde doel, advies verlenen met betrekking tot de trainingen. Advies op gebied van frequentie – duur – intensiteit.
- Aan de hand van deze waardes ook een nauwkeurigere bepaling van de trainingszones tov andere methodes.
Waar?
Indoor op loopband of op fietsrollen of outdoor tijdens een veldtest lopen. Dit allemaal mits naleving van de huidige corona-maatregelen. Meer info hierover op aanvraag.
Tijd?
De afname van een lactaattest neemt ongeveer 1 uur in beslag.
Prijs?
80€ voor een test bij mij thuis. Voor een test op verplaatsing zijn er eventueel bijkomende verplaatsingskosten. Verminderd tarief in geval van combinatie fiets- en looptest of in geval van een samenwerking met trainingsschema & opvolging.
Meer weten - afspreken?
Contacteer me, ik informeer u graag over protocol, praktische gang van zaken, voorbeeldverslag, coronamaatregelen in detail of andere vragen waar je mee zit.